Month: February 2023

1. Աղյուսակում պակասող թվերը լրացրու՛:
   
   
   

հազար	Երկու հազար	Երեք հազար	Չորս հազար	Հինգ հազար	Վեց  հազար	Յոթ հազար	Ութ հազար	Ինը հազար	Տասը հազար
1000	2000	3000	4000	5000	6000	7000	8000	9000	10 000

Հազար մեկ	Հազար երկու	Հազար երեք	Հազար չորս	Հազար հինգ	Հազար վեց	Հազար յոթ	Հազար ութ	Հազար ինը	Հազար տասը
1001	1002	1003	1004	1005	1005	1007	1008	1009	1010

Երկու հազար մեկ	Երկու հազար երկու	Երկու հազար երեք	Երկու հազար չորս	Հերկու հազար հինգ	Երկու հազար վեց	Երկու հազար յոթ	Երկու հազար ութ	Երկու հազար ինը	Երկու հազար տասը
2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	Z019

• Գրի՛ր
  
  ա)ամենամեծ քառանիշ թիվը, 9999

բ)քառանիշ թիվ, որի առաջին և վերջին թվանշանները նույնն են,1001

գ)քառանիշ թիվ, որի թվանշանների գումարը 5 է  .3002

• Աղյուսակները լրացրո՛ւ՝ ըստ օրինակների:

999	1000	1001
1899	1900	1901
1759	1760	1761
5699	5700	5701
8799	8800	8801

1410	1412	1420
2613	2615	2623
7657	7659	7667
3244	3246	3254
9997	9999	10 007

1310	1320	1330
1330	1340	1350
1340	1350	1360
1350	1360	1370
1360	1370	1380

1300	1400	1500
6620	6720	6820
5600	5700	5800
2730	2830	2930
2122	2222	2322

4. Լուծի՛ր խնդիրները։

Խնդիր 1
Քառակուսու մի կողմը 150 սմ է: Հաշվի՛ր քառակուսու պարագիծը:
Լուծում՝
150 x 4 = 600

Խնդիր 2
Ուղղանկյան կողմերն են 132սմ և 243սմ: Հաշվի՛ր ուղղանկյան պարագիծը:
Լուծում՝

132 x 2 + 243 x 2 = 264  + 486 = 750

Խնդիր 3
Քառակուսու մի կողմը 30 սմ է: Հաշվի՛ր այդ քառակուսու մակերեսը:
Լուծում՝
30 x 30 = 900

Խնդիր 4
Ուղղանկյան կողմերն են 284 սմ և 20 սմ: Հաշվի՛ր այդ ուղղանկյան մակերեսը:
Լուծում՝
284 x 20 = 5680

1. Եթե ծիծեռնակները բարձր են թռչում ուրեմն արևոտ օր է սպասվում,իսկ եթե ցածր են թռչում, ուրեմն օրը անձրևոտ է լինելու։

2. Բույնը ափսեանման է,սարքում է ցեխից և ամրացնում ժայռերին,շենքերի պատերին,տանիքների անկյուններում և կամուրջների տակ։

3. Տները կառուցում են տարբեր ճյուղերից և իրենց թուքով ճյուղերը իրար ամրացնում։

4. Մայիս-Հունիս ամիսներին դնում է 4-6 սպիտակ կարմրագորշ ձվեր։

5. Սնվում է հիմնականում միջատներով, որոնց որսում է թռիչքի ընթացքում։

6. Կան ծիծեռնակի 179 տեսակ,Հայաստանում կան 5 տեսակներ օրինակ՛ քաղաքային,ժայռային,գյուղական,առափնյա և շիկագոտի։

7. Վերադառնում են Մարտ-Ապրիլ ամիսներին։

8. Կառուցվածքով թռչուններ են։Կտուցը թույլ է,հիմքում լայն,բերանի բացվածքը՛մեծ,թևերը՛ նեղ,երկար մկրատաձև պոչ,ոտքերը ու մատները ՛ թույլ զարգացած։

9. Ձմռանը նրանք թռչում են տաք երկրներ և երբ մեզ մոտ եղանակը տաքանում է նրանք վերադառնում են։

10. Թռիչքը սահուն է ՛ թևերի արագ թափահարումով։

Դու կապուտակ ծովով արի,
Թեթև, թեթև թևով արի,
Ծովի փրփուր լանջով արի,
Գարնան երգով, կանչով արի։

Արի~, արի~, սիրուն ծիծեռ,
Արի~, արի~, գարուն դու բեր։

Սևիկ-մևիկ աչիկ ունես,
Մկրատաձև պոչիկ ունես,
Ծովի փրփուր լանջով արի,
Գարնան շնչով, կանչով արի։

Արի՜, արի՜, սիրուն ծիծեռ,
Արի՜, արի՜, գարուն դու բեր։

Ծիծեռնակով գարուն կգա,
Առանց ծիծեռ գարուն չկա,
Ծովի փրփուր լանջով արի,
Գարնան շնչով, կանչով արի։

Արի՜, արի՜, սիրուն ծիծեռ,
Արի՜, արի՜, գարուն դու բեր։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Նկարագրի՛ր ծիծեռնակի գալն՝ ըստբանաստեղծության:

Ծիծեռնակը գալիս է ծովի վրայով։

2. Նկարագրի՛ր այս բանաստեղծությանծիծեռնակին:

Բանաստեղծության ծիծեռնակը սևուկ աչքեր ուներ և

3. Ինչպե՞ս ես հասկանում.

ծիծերնակը կապուտակ ծովի վրայով անցնում է

• Դու կապուտակ ծովով արի – 

• Գարնան շնչով, կանչով արի – 

4. Հորինի՛ր փոքրիկ պատմություն. «Գարունբերող ծիծեռնակը»

5. Ծիծեռնակների մասին կարդա՛ և գրի՛ր 10 փաստ նրանց մասին: Կարդացածդփաստերը որևէ ձևով ներկայացրո՛ւ բլոգումդ:

1. Լուծի՛ր խնդիրները։

Ա․ Խանութը ստացավ երկու  արկղ բաժակ։ Առաջին արկղում կար 28 բաժակ, երկրորդ արկղում՝  2 անգամ ավելի։ Դրանից վաճառվեց 35 բաժակ։ Քանի՞ բաժակ մնաց խանութում։

1)2×28=56

2)28+56=84

3)84-35=49

 Պատ․՝ 49

Բ․ Սրճարանը ստացավ երեք տուփ թխվածքաբլիթ։ Առաջին տուփում կար 60 թխվածքաբլիթ, երկրորդ տուփում՝ 2 անգամ քիչ, քան առաջին տուփում։ Երրորդ տուփում կար այնքան թխվածքաբլիթ, որքան առաջին և երկրորդ տուփերում միասին։ Դրանից վաճառվեց 100 թխվածքաբլիթը։ Քանի՞ թխվածքաբլիթ մնաց։

Լուծում
1)60:2=30

2)60+30=90

3)60+30+90=180

4)180-100=80

Պատ․՝ 80

Գ․ Հողամասից առաջին օրը հավաքեցին 50 կգ կաղամբ, իսկ երկորդ օրը՝ 3 անգամ ավելի։ Հավաքած կաղամբից 70 կգ ուղարկեցին խանութ, իսկ մնացածը՝ մանկապարտեզ։ Ինչքա՞ն կաղամբ ուղարկեցին մանկապարտեզ։

Լուծում
50 x 3 = 150 կգ
50 +150 = 200 կգ
200 – 70 = 130 կգ

Պատ․՝130 կգ

• Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

2800։ 700 x (25 + 3  x 25): 40 = 10

5600 : 80 + (90 x 30 – 50 x 4) = 2570

50 x 200 – 1000 : (20 x 50 ) = 9 999

6000 : (120 : 2 )  + 700 x 70 = 49 025

• Լրացրո՛ւ աղյուսակները։

Արտադրիչ	20	40	5	50	70	900	200	60
Արտադրիչ	600	200	40	1000	30	2	600	500
արտադրյալ	12000	8000	200	5000	2100	8100	120000	30000

Բաժանելի	8000	300	6000	2400	1200	4500	630	8100
Բաժանարար	40	10	300	30	30	90	70	90
Քանորդ	200	30	20	80	40	50	90	90

• Լրացրո՛ւ դատարկ վանդակները։

	2	4	5	0	7			6	5	2	1	8
–	1	0	0	8	0		–	5	4	1	4	8
	1	4	4	2	7			1	1	0	7	0

• Հաշվի՛ր գումարը։

15479 + 497802 = 513281

		1	5	4	7	9
+	4	9	7	8	0	2
	5	1	3	2	8	1

154978 + 95412 = 250 390

	1	5	4	9	7	8
+		9	5	4	1	2
	2	5	0	3	9	0

450897 + 548977 = 999 874

	4	5	0	8	9	7
+	5	4	8	9	7	7
	9	9	9	8	7	4

247009 + 489726 = 736 735

	2	4	7	0	0	9
+	4	8	9	7	2	6
	7	3	6	7	3	5

       540078 + 45970 = 586 048

	5	4	0	0	7	8
+		4	5	9	7	0
	5	8	6	0	4	8

• Հաշվի՛ր տարբերությունը։

401547 – 90809 = 310 738

	4	0	1	5	4	7
–		9	0	8	0	9
	3	1	0	7	3	8

400978 – 54129 = 346 849

	4	0	0	9	7	8
–		5	4	1	2	9
	3	4	6	8	4	9

800971 – 297079 = 503 892

	8	0	0	9	7	1
–	2	9	7	0	7	9
	5	0	3	8	9	2

470092 –  297026 = 170 092

	4	7	0	0	9	2
–	2	9	7	0	2	6
	1	7	3	0	6	6

          900781 – 509708 = 391 073

	9	0	0	7	8	1
–	5	0	9	7	0	8
	3	9	1	0	7	3

1. Լուծի՛ր խնդիրները ։

Ա․Հինգ պաղպաղակն արժե 550 դրամ ։ Ինչքա՞ն գումար է հարկավոր 9 պաղպաղակ գնելու համար ։

Լուծում՝

550:5=110

9×110=990

Պատ․՝ 990

Բ․Դավիթը գնեց մեկ գիրք և երեք գրիչ, վճարեց ընդամենը 6820 դրամ։ Ինչքա՞ն արժե մեկ գրիչը, եթե 1 գիրքն արժե 5920 դրամ:

Լուծում՝

6820-5920=900

900:3=300

Պատ․՝ 300

Գ․Արամը գնեց 4 մատիտ և 2 սրիչ ։ Վճարեց ընդամենը  1000 դրամ: Ինչքա՞ն արժե 1 մատիտը, եթե  1 սրիչը 300 դրամ է։

Լուծում՝

2×300=600

1000-600=400

400:4=100

Պատ․՝

Դ․ Նարեն 4 կարկանդակի և 2 փքաբլիթի համար վճարեց 800 դրամ : Ինչքա՞ն արժե 1 կարկանդակը, եթե 1 փքաբլիթը արժե 200 դրամ ։

Լուծում՝

2×200=400

800-400=400

400:4=100

Պատ․՝100

• Լրացրո՛ւ  աղյուսակի դատարկ  վանդակները ։

Նախորդող թիվը	Թիվը	Հաջորդող թիվը
6999	7000	7001
7999	8000	8001
3269	3270	3271
1799	1800	1801
11 999	12.000	12 001
837 799	837.800	837 801
204 99	204.100	204 101
499 999	500.000	500 001

• Թվերը գրի՛ր թվանշաններով:

չորս հարյուր հիսունհինգ  հազար երկու հարյուր վաթսունութ -455 268

երկու հարյուր հիսունվեց հազար ութ հարյուր քսանհինգ -256 825

վեց հազար յոթ հարյուր քսանմեկ -6721

քսանվեց հազար ութ հարյուր տասնմեկ -26 811

հինգ հազար հինգ հարյուր -5 500

տասը հասզար վեց հարյուր ութսունութ -10 688

երկու հազար երկու -2 002

չորս հազար տասնվեց –4 016

• Թվերը ներկայացրո՛ւ կարգային գումարելիների տեսքով և դասավորի՛ր աղյուսակում:

128.223 = 100 000 + 20 000 + 8 000 + 200 + 20 + 3

659.300 = 600 000 + 50 000 + 9 000 + 300

456.709 =400 000 + 50 000 + 6 000 + 700 + 9

408.963 = 400 000 + 8 000 + 900 + 60 + 3

104.236  = 100 000 + 4 000 + 200 + 30 + 6

477.496 = 400 000 + 70 000 + 7 000 + 400 + 90 + 6

147.658  = 100 000 + 40 000 + 7 000 + 600 + 50 + 8

233.659 = 200 000 + 30 000 + 3 000 + 600 + 50 + 9

100.306 = 100 000 + 300 + 6

106.002 = 100 000 + 6 000 + 2

• Գրի՛ր այն վեցանիշ թիվը, որի միավորը 3 է, հարյուր հազարավորը՝ 7, իսկ մյուս թվանշանները՝ 0:

3

7

0

0

0

0

• Գրի՛ր այն վեցանիշ թիվը, որի տասնավորը 2 է,  հազարավորը՝ 1, իսկ մյուս թվանշանները՝ 7:

7

7

1

7

2

7

• Գրի՛ր այն վեցանիշ թիվը, որի տասնավորը 9 է,  հարյուրավորը 5 է, հազարավորը՝ 1, իսկ մյուս թվանշանները՝ 0:

1

0

0

5

9

0

1. Լրացրո՛ւ աղյուսակը:

5-ով փոքր թիվը	թիվը	5-ով մեծ թիվը
9520	9525	9530
7495	7500	7505
8422	8427	8432
62354	62 359	62364
142330	142 335	142340
142327	142 332	142337

• Դասավորի՛ր աճման կարգով:

10 կգ, 100 գ, 3000 գ, 2 տ
100 գ  ,  3000 գ ,  10 կգ  ,  2 տ

• Թվերը գրի՛ր թվանշաններով:

հիսունհինգ հազար երեք հարյուր վեց      55306
ութ հարյուր հազար երեք հարյուր վաթսունվեց     800366
հազար չորս հարյուր     1400 

• Լրացրո՛ւ աղյուսակը:

Նախորդ կլոր տասնյակը	Թիվը	Հաջորդ կլոր տասնյակը
70	89	90
510	521	530
440	459	460
4560	4574	4580
42480	42498	42500
365530	365 541	365 550

• Թվերը գրի՛ր թվանշաններով:

հազար չորս հարյուր երեք    1403
հարյուր քսանհինգ      125
վեց հազար երեք հարյուր քսանչորս    6324

• Թվերը դասավորի՛ր աճման կարգով:

ա) 4510, 4150, 4015, 4105,4501, 4510
4015  4105  4150  4501  4510  4510

բ) 5670, 5067, 5607, 5760, 5706, 5076

5067  5076   5607  5670  5706  5760

• Ներկայացրո՛ւ կարգային գումարելիների գումարի տեսքով:

2008  =  2000 + 8

7450 = 7000 + 400 + 50

6803 = 6000 + 800 + 3

9650 = 9000 + 600 + 50

Հաշվի՛ր:

5800 – 500= 5300

3500 – 400= 3100

6800 – 600= 6200

12 800 – 700= 12 100

38 900 – 600= 38 300

42 800 – 300= 42 500

Լուծի՛ր խնդիրները:

Ունենք կաղամբ, գազար, վարունգ, լոլիկ, նեխուր: Քանի՞ ձևով կարող ենք երեք բաղադրիչ ունեցող աղցան պատրաստել:

Լուծում

Պատասխան՝10

3 ավտոմեքենան կարող են տեղափոխել 12 ուղևոր: Քանի՞ ուղևոր կարող են տեղափոխել 8 այդպիսի ավտոմեքենան:

Լուծում 
12 : 3 = 4
8 x 4 = 32  
Պատասխան՝  32 ուղևոր

/Բացառություններ (-ներ)
ձուկ   մուկ   նուռ   դուռ    ծունկ    թոռ   ծոռ   եզ    լեռ    բեռ    մատ   գառ   հարս

1. Գրի՛ր տրված գոյականների՝
Ա) հոգնակին  

վագր  վագրեր                     մուկ  մկներ                

սանր  սանրեր                      աստղ   աստղեր          

հարս  հարսներ                   կին  կանայք                 

դուռ   դռներ                         մատ  մատներ                

ձուկ    ձկներ                        խաղ   խաղեր       

մարդ  մարդիկ                    տուն  տներ               

Բ) եզակին

արկղեր    արկղ                                    ճանապարհներ   ճանապար

քարեր      քար                                      թվեր   թիվ  

սեղաններ    սեղան                             դասարաններ      դասարան

ժամացույցներ    ժանացույց              պահարաններ     պահարան

տղամարդիկ      տղամարդ               հեքիաթներ    հեքիաթ

2. Խմբավորի՛ր։

Սար, ոտքեր, ձյուն, կատար, գարուն, մկներ, ծնկներ, աղբյուր, թև, զեփյուռ, կակաչներ, քամի,  ժայռեր, գրքեր, հարս,հողմեր, անդունդներ, մայր, գագաթներ, լանջեր, քաղաք։

Եզակի թիվ  Սար, ձյուն, կատար, գարուն, աղբյուր, թև, զեփյուռ, , քամի,  հարս, մայր , քաղաք։
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Հոգնակի թիվ,  ոտքեր, մկներ, ծնկներ, կակաչներ, ժայռեր, գրքեր, հողմեր, անդունդներ, գագաթներ, , լանջեր։

3. Գոյականի թեք ձևերը դարձրո՛ւ ուղիղ:
Օրինակ՝ քամուց – քամի

հոր                                         քաղաքում-քաղաք

վարդի-վարդ            սենյակում-սենյակ

սեղանին-սեղան                 մայրիկի-մայրիկ

4. Ընտրի՛ր  համապատասպան գոյականները։

Իմ հավաքած ( ծաղիկը, ծաղիկները)  ծաղիկները   շատ գեղեցիկ են։

Իմ (քույրիկը, քույրիկները)     քույրիկը    ինձ միշտ օգնում է։

Համակարգչիս  (էկրանը, էկրանները)     էկրանը    կոտրվել է։

(Ընկերուհիս, ընկերուհիներս)  Ընկերուհիներս   այդ հեքիաթը շատ են սիրում։

Իմ սիրելի (խաղալիքը, խաղալիքները)    խաղալիքը    կորել  է։

Մեր բակի փոքրիկ (շնիկը, շնիկները)    շնիկները    ամբողջ օրը վազվզում են։

Պահարանի բոլոր (դուռը, դռները)  դռները    կողպված էին։

5. Համառոտի՛ր  նախադասությունները:

Հանկարծ նրա ոտքի տակի ճյուղը ճռռոցով կոտրվեց:

Ճյուղը կոտրվեց:

Հայրիկս ամեն առավոտ մեր տան ծաղիկները ցնցուղով ջրում է:

Հայրիկս ծաղիկները ջրում է:
 
6. Ընդարձակի՛ր նախադասությունները:

Գիրքը կորել է:

Իմ Գիրքը կորել է:

Բուժքույրը խնամում է:
 Բուժքույրը Աննան խնամում է Դավիթին։

Ժամանակով մի մարդ ու մի կնիկ են լինում։

Էս մարդ ու կնիկը իրար հավանելիս չեն լինում։

Մարդը կնկանն է ասում հիմար, կնիկը մարդուն, ու միշտ կռվելիս են լինում։

Մի օր էլ մարդը մի քանի փութ եղ ու բրինձ է առնում, տալիս մշակի շալակը, տանում տուն։

Կինը բարկանում է.

— Ա՛յ, որ ասում եմ հիմար ես, չես հավատում, էսքան եղն ու բրինձը միանգամից ինչի՞ համար ես առել բերել, հորդ քե՞լեխն ես տալիս, թե տղիդ հարսանիքն ես անում։

— Ի՞նչ քելեխ, ի՞նչ հարսանիք, այ կնիկ, ի՛նչ ես խոսում, տար պահի, բարեկենդանի համար է։

Կինը հանգստանում է, տանում է պահում։

Անց է կենում միառժամանակ, էս կնիկը սպասում է, սպասում է, բարեկենդանը գալիս չի։ Մի օր էլ շեմքումը նստած է լինում, տեսնում է մի մարդ վռազ-վռազ փողոցով անց է կենում։ Ձեռը դնում է ճակատին ու ձեն տալի.

— Ա՛խպեր, ա՛խպեր, հալա մի կանգնի։

Տղեն կանգնում է։

— Ա´խպեր, բարեկենդանը դու հո չե՞ս։

Անցվորականը նկատում է, որ էս կնկա ծալը պակաս է, ասում է՝ հա՛ ասեմ, տեսնեմ ինչ է դուրս գալի։

— Հա, ես եմ բարեկենդանը, քույրիկ ջան, ի՞նչ ես ասում։

— Էն եմ ասում, որ մենք քո ծառան հո չենք, որ քո եղն ու բրինձը պահենք։ Ինչ որ պահեցինք, հերիք չէ՞… չես ամաչո՞ւմ… Ընչի՞ չես գալի քո ապրանքը տանում…

— Դե էլ ի՜նչ ես նեղանում, քույրիկ ջան, ես էլ հենց դրա համար եմ եկել, ձեր տունն էի ման գալի, չէի գտնում։

— Դե արի տար։

Էս մարդը ներս է մտնում, սրանց եղն ու բրինձը շալակում ու կրունկը դեսն է անում, երեսը դեպի իրենց գյուղը։

Մարդը գալիս է տուն, կնիկն ասում է.

— Հա , էն բարեկենդանն եկավ, իր բաները իրեն սևցրի տարավ։

— Ի՞նչ բարեկենդան… ի՞նչ բաներ…

— Ա՛յ էն եղն ու բրինձը… Մին էլ տեսնեմ՝ վերևից գալիս է. մեր տունն էր ման գալի, կանչեցի, մի լավ էլ խայտառակ արի, շալակը տվի տարավ։

— Վայ քու անխելք տունը քանդվի, որ ասում եմ հիմար ես՝ հիմար ես էլի… Ո՞ր կողմը գնաց։

— Այ էն կողմը։

Էս մարդը ձի է նստում, ընկնում բարեկենդանի ետևից։

Ճանապարհին բարեկենդանը ետ է մտիկ անում, տեսնում է՝ մի ձիավոր քշած գալիս է։ Գլխի է ընկնում, որ սա էն կնկա մարդը պետք է լինի։

Գալիս է հասնում իրեն։

— Բարի օր, ախպերացու։

— Աստծու բարին։

— Հո էս ճամփովը մարդ չի անցկացա՞վ։

— Անցկացավ։

— Ի՞նչ ուներ շալակին։

— Եղ ու բրինձ։

— Հա, հենց էդ եմ ասում։ Ի՞նչքան ժամանակ կլինի։

— Բավականին ժամանակ կլինի։

— Որ ձին քշեմ՝ կհասնե՞մ։

— Ո՞րտեղից կհասնես, դու ձիով, նա ոտով։ Մինչև քու ձին չորս ոտը կփոխի՝ մի՜ն, երկո՜ւ, երե՜ք, չո՜րս, նա երկու ոտով մե´կ-երկո´ւ, մե´կ-երկո´ւ, մե´կ-երկո´ւ, շուտ-շուտ կգնա, անց կկենա։

— Բա ի՞նչպես անեմ։

— Ինչպես պետք է անես, ուզում ես, ձիդ թող ինձ մոտ, դու էլ նրա պես ոտով վազի, գուցե հասնես։

— Հա՜, էդ լավ ես ասում։

Վեր է գալիս, ձին թողնում սրա մոտ ու ոտով ճանապարհ ընկնում։ Սա հեռանում է թե չէ, բարեկենդանը շալակը բարձում է ձիուն, ճամփեն ծռում, քշում։

Էս մարդը ոտով գնում է, գնում, տեսնում է չհասավ, ետ է դառնում։ Ետ է դառնում, տեսնում՝ ձին էլ չկա։ Գալիս է տուն։ Նորից սկսում են կռվել, մարդը եղ ու բրնձի համար, կնիկը ձիու։.

Մինչև օրս էլ էս մարդ ու կնիկը կռվում են դեռ։ Սա նրան է ասում հիմար, նա սրան, իսկ բարեկենդանը լսում է ու ծիծաղում։